تحقیقات جدید دانشگاه استنفورد نشان میدهد که وقتی مردم در یک داستان غرق میشوند، احساس همدلی بیشتری پیدا میکنند. تاثیر فیلمها بر مغز به تغییرات شگرفی منجر میشود که بیایید ببینیم چگونه این اتفاق رخ میدهد.
سال ۲۰۱۹، تهیهکننده اسکات بادنیک با باراک اوباما در واشنگتن ملاقات کرد. این ملاقات بعد از آن بود که اوباما نسخه اولیه درام حقوقی بادنیک به نام «فقط رحمت» را تماشا کرد. داستان فیلم بر اساس واقعیت است و در آن جیمی فاکس نقش مردی از آلاباما را بازی میکند که به اشتباه زندانی و به اعدام محکوم میشود. در آن زمان، اوباما در حال راهاندازی شرکت تولیدیاش به نام هایر گراند (Higher Ground) بود و به بادنیک گفت که شاید «یک فیلم بتواند واقعاً تاثیری بر مغز افراد بگذارد.»
چند ماه بعد، بادنیک به طور غیررسمی نظر اوباما درباره تاثیر فیلمها بر مغز را با روانشناس دانشگاه استنفورد، جنیفر ابرهاردت، به اشتراک گذاشت و این صحبتها منجر به شروع یک تحقیق جالب شد. ابرهاردت که به خاطر تحقیقاتش در مورد نژادپرستی، جایزه مکآرتور را دریافت کرده است، میگوید: «اسکات این داستان را طوری تعریف کرد که انگار چیزی غیرقابل فهم است. من گفتم: ‘خب، نیازی به تعجب نیست. میتوانی واقعاً در این مورد تحقیق کنی.»
پنج سال بعد، افراد به دستگاه امآرآی (MRI) در زیرزمین دپارتمان روانشناسی دانشگاه استنفورد رفتند تا ببینند چگونه تماشای فیلم «فقط رحمت» بهطور واقعی مغزشان را تغییر میدهد. این مطالعه بخشی از اولین تحقیق دانشگاهی است که از یک محصول فرهنگی خاص برای اندازهگیری همدلی استفاده میکند.
تحقیق تصویربرداری مغز که ابرهاردت همراه با پروفسوری از روانشناسان دانشگاه استنفورد، جمیل زاکی، در دست انجام است، هنوز در حال پیشرفت است، اما مرحله اول این مطالعه که به تماشای ویدیوهای آنلاین توسط شرکتکنندگان وابسته بود، نشان میدهد که فیلمها میتوانند در تغییر نگرشها مؤثر باشند. طبق یافتههایی که در تاریخ ۲۱ اکتبر در «گزارشهای آکادمی ملی علوم» منتشر شد، تماشای فیلم «فقط رحمت» همدلی شرکتکنندگان را نسبت به افرادی که اخیراً زندانی شده بودند را افزایش داد و علاقه آنها به مجازات اعدام را کاهش.
این مطالعه آزمایشی برای آنچه روانشناسان آن را «حملونقل روایی» مینامند، است؛ به این معنا که وقتی افراد در یک داستان غرق میشوند، نگرشهای آنها تغییر میکند. این مفهوم مشابه نقل قول معروف راجر ایبرت است که فیلمها را «ماشینی برای تولید همدلی» توصیف کرد. این ایده بهطور کلی توسط بسیاری از افرادی که در صنعت سرگرمی فعالیت میکنند پذیرفته شده، اما تا کنون بهطور علمی و دقیق مورد بررسی قرار نگرفته بود.
فیلم «فقط رحمت» که بر اساس خاطرات برایان استیونسون، وکیل، در سال ۲۰۱۴ ساخته شده، مایکل بی جردن را در نقش استیونسون و جیمی فاکس را در نقش والتر جانی دی مکمیلان، که به اشتباه متهم به قتل و در سال ۱۹۸۸ به اعدام محکوم شد، بازی میکند. برای ارزیابی اینکه تماشای فیلم «فقط رحمت» چگونه میتواند نگرشهای یک شخص را شکل دهد، محققان استنفورد از ۷۴۹ شرکتکننده خواستند تا مصاحبههای ویدیویی با مردانی که زندانی بودند را تماشا کنند و احساسی را که فکر میکردند این مردان در هنگام بیان داستانهای زندگیشان داشتند، ارزیابی کنند.